Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności.

Tuszyma – cmentarz wojenny

Ewidencja pochowanych Podgląd bezpośredni

Kategoria: Cmentarz wojenny


Obiekt zajmuje powierzchnię 78 arów. Teren w całości otoczony jest ogrodzeniem z metalowych elementów. Wejście prowadzi przez ozdobną bramę, na której umieszczona jest tabliczka z napisem:

 

CMENTARZ ŻOŁNIERZY

POLEGŁYCH W PIERWSZEJ I DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ

OPIEKĘ NAD CMENTARZEM SPRAWUJE MŁODZIEŻ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W TUSZYMIE.

 

Obiekt został utworzony około 1915 roku, kiedy dokonano pierwszych pochówków żołnierzy austriackich i rosyjskich poległych podczas walk toczonych na tym terenie. Pod koniec wojny przeniesiono tutaj mogiły z okolicznych miejscowości. Ogólnie pochowano tutaj 171 żołnierzy. Według posiadanych informacji znaczną części stanowili zidentyfikowani, niestety nie zachował się żaden wykaz pochowanych. Pierwotnie na cmentarzu znajdowało się 16 mogił indywidualnych i 11 zbiorowych. Około 1920 roku ilość grobów określano na 13 pojedynczych i 15 masowych. Trudno określić czy różnice wynikają ze zmian wprowadzonych podczas realizacji założenia cmentarnego, czy też groby zostały źle zakwalifikowane przez osobę wykonującą inwentaryzację. Na mogiłach ustawione były drewniane krzyże. Planowano wykonanie stałego ogrodzenia kamiennego oraz pomnika z tablicami, na których wyryte byłyby nazwiska pochowanych. Jednak już w trakcie realizacji plany uproszczono do minimum. W 1920 roku cmentarz nie posiadał ogrodzenia, jedynie zniszczone krzyże nagrobne. W następnych latach wykonano ogrodzenie. Obecnie nie zachowały się żadne elementy pierwotnego urządzenia. Najprawdopodobniej jedynie alejka wiodąca przez środek znajduje się na właściwym miejscu. Cmentarz znajduje się pod opieką miejscowych działaczy społecznych ze Stowarzyszenia Społeczno – Kulturalnego „Rędziny”. Ich staraniem na cmentarzu wzniesiono drewniane krzyże nagrobne i monumentalny, drewniany pomnik centralny a także inne elementy.

Nie wiadomo ile na cmentarzu pochowano ofiar II wojny światowej. Jedynie na jednym z metalowych krzyży umieszczona była niewielka tabliczka z nazwiskiem JÓZEFA JAWORSKIEGO, zm. 5 sierpnia 1944. Jednak został on w 2012 roku ekshumowany przez córkę i przeniesiony do rodzinnego grobowca w Przecławiu.

 


Lokalizacja: Tuszyma, gmina Przecław

GPS: 50.186743, 21.523546