Kategoria: Cmentarz wojenny
Od listopada 1940 r. do lipca 1944 w Pustkowie istniał obóz pracy przymusowej dla Żydów i Polaków. Więziono tutaj także jeńców radzieckich. Przez obóz w czasie jego istnienia przeszło około 16 000 więźniów. Ogólnie zginęło w nim 4 500 jeńców radzieckich, 2 500 Polaków, 7 500 Żydów oraz 800 Cyganów. Ciała ofiar palono na wzniesieniu zwanym Górą Śmierci, a ich prochy rozsypywano po jej terenie.
Obecnie teren cmentarza otacza symboliczne ogrodzenie. Na jego obrzeżach ustawiono w latach 60-tych pomnik poświęcony pomordowanym w formie kamiennej kolumny z tablicą inskrypcyjną po prawej stronie:
PAMIĘCI POMORDOWANYCH PRZEZ HITLEROWCÓW
W OBOZIE ZAGŁADY PUSTKÓW W LATACH 1940 – 1944
W 25 ROCZNICĘ NAJAZDU HITLEROWSKIEGO
W ROKU 20 – LECIA PRL
SPOŁECZEŃSTWO POWIATU DĘBICKIEGO.
Po prawej postać umierającej ofiary obozu.
W 2007 roku ustawiono pomnik poświęcony żydowskim ofiarom obozu. Wykonany z kamienia naturalnego posadowionego na betonowej płycie. Na kamieniu menora oraz tablica w kształcie macewy z napisem:
PAMIĘCI 7500 WIĘŹNIÓW ŻYDOWSKICH
ZAMORDOWANYCH W OBOZIE PUSTKÓW
PRZEZ NIEMCÓW W LATACH 1941-1944
BŁOGOSŁAWIONEJ PAMIĘCI!
Pomnik wzniesiono z inicjatywy Związku Żydów Rzeszowa w Izraelu.
W 2010 roku, z inicjatywy władz Gminy, ustawiono kolejny pomnik poświęcony polskim ofiarom obozu. Wykonany z kamienia naturalnego obelisk posadowiono na betonowej płycie. Na licu kamienia tablica z brązu o wymiarach 37 x 53 cm, z wkomponowanym orłem i napisem:
ŚWIĘTEJ PAMIĘCI 2500 POLAKÓW OFIAR
NIEMIECKIEGO OBOZU PRACY PRZYMUSOWEJ
W PUSTKOWIE W LATACH 1942-1944.
Przy miejscu, w którym palono szczątki ofiar umieszczona jest kamienna tablica inskrypcyjna o treści:
W TYM MIEJSCU HITLEROWSCY BARBARZYŃCY SPALILI ZWŁOKI
TYSIĘCY WIĘŹNIÓW WYMORDOWANYCH W OBOZIE PUSTKÓW
PRZY ICH PROCHACH UCZCIJ PAMIĘĆ UMĘCZONYCH
Do cmentarza wiodą wysokie schody, przy nich ustawiona jest tablica informacyjna.
Lokalizacja: Paszczyna, gmina Dębica
GPS: 50.101309, 21.520999