Kategoria: Cmentarz wojenny
Tworzy go 3 mogiły zbiorowe, otoczone niewysokim obramowaniem z piaskowca. Spoczywają tutaj pyszniccy Żydzi zamordowani w latach 1942 – 43. Na każdej z mogił ustawiona jest macewa z piaskowca z wyrytą datą 1942 lub 1943 , poniżej gwiazda Dawida i gałązka oliwna.
W centralnej części cmentarza ustawiona jest gruba trzech obelisków. Na niewielkim betonowym cokole umieszczona jest granitowa płyta z inskrypcją:
TEN CMENTARZ BĘDZIE ZAWSZE STAŁ JAKO ŚWIADEK PAMIĘCI
RODZINY ŻYDOWSKIE WYMORDOWANE W 1942 ROKU OKOŁO 300 OSÓB
FUNDATOREM TEGO CMENTARZA SĄ WŁADZE MIEJSKIE ORAZ
CZŁONKOWIE RODZIN ŻYDOWSKICH, KTÓRYCH KREWNI SĄ TU POCHOWANI
MORRIS KRANTZ PRZEDSTAWICIEL ZWIĄZKU
RESTORATION PRESERWATION OF THE MASS GRAVES OF PYSZNICA.
Poniżej wyryte są nazwiska części zidentyfikowanych osób, które zostały zamordowane w 1942 roku. W styczniu 1943 roku zamordowanych zostało 23, niestety nieznane są ich nazwiska.
Obok umieszczony jest wielki głaz z czerwonego piaskowca z inskrypcją w języku hebrajskim i datami 1942 – 43. Ostatni obelisk to niewielka kamienna płyta umieszczona na cokole z kamienia. Wyryta na niej inskrypcja brzmi:
TU W LATACH 1942 – 43
HITLEROWSCY BARBARZYŃCY WYMORDOWALI OKOŁO 300 ŻYDÓW.
NIECH PAMIĘĆ O NICH NIE ZAGINIE.
Teren cmentarza, zajmujący powierzchnię 17 arów, w całości otoczony jest metalową balustradą umieszczoną na kamiennych słupkach. Przy wejściu, na filarze bramy od strony wewnętrznej umieszczona jest tablica informacyjna o treści:
CMENTARZ ŻYDOWSKI Z LAT 1942 – 1943.
MIEJSCE PAMIĘCI NARODOWEJ.
Cmentarz został uporządkowany w 1990 roku, przy zagranicznych organizacji.
W 1993 roku obiekt został, jako mogiła zbiorowa Żydów, wpisany do rejestru zabytków (490/A).
Lokalizacja: Pysznica, gmina Pysznica
GPS: 50.573178, 22.127531