Kategoria: Zbiorowa mogiła wojenna
W walkach o wyzwolenie Zarszyna i okolic spod okupacji niemieckiej walczył korpus żołnierzy Czechosłowackich. Stąd na terenie gminy znajduje się kilka mogił żołnierzy czechosłowackich.
Rannych w walkach żołnierzy umieszczano w szpitalu polowym funkcjonującym w podworskim budynku. Wielu spośród nich zmarło w wyniku odniesionych obrażeń. Chowano ich na terenie dworskiego parku. Po wojnie zbiorowej groby ekshumowano a szczątki przeniesiono do wspólnej mogiły obok budynku dawnego dworu, gdzie obecnie mieści się szkoła średnia. Według posiadanych danych pochowano tutaj 192 żołnierzy, w tym 142 zidentyfikowanych. Mogiła przykryta jest betonową płytą, ustawioną na niewysokim cokole obłożonym piaskowcem. Na płycie umieszczony jest symboliczny znicz. Bardzo ciekawym elementem jest wysoka kolumna z dwukolorowego kamienia, na której szczycie umieszczone jest godło Czechosłowacji. Poniżej, na płycie, umieszczona jest tablica:
BOHATEROM 2 – GIEJ CZECHOSŁOWACKIEJ
SAMODZIELNEJ BRYGADY SPADOCHRONOWEJ
POLEGŁYM W 1944R. W WALKACH Z NAJEŹDŹCĄ HITLEROWSKIM.
Mogiła znajduje się na terenie szkoły nie posiada ogrodzenie, jedynie osobną bramę wejściową. Na jej skrzydłach umieszczone są godła Polski i Czechosłowacji. Od bramy do mogiły wiedzie wybetonowana aleja. Miejsce spoczynku żołnierzy rokrocznie odwiedzane przez Czeskie i Słowackie delegacje wojskowe.
Lokalizacja: Nowosielce, gmina Zarszyn
GPS: 49.563652, 22.079720