Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności.

Lesko – cmentarz z I wojny światowej

Ewidencja pochowanych

Kategoria: Cmentarz wojenny


Podczas wojny w okolicach Leska toczyły się ciężkie walki, w których brały udział wszystkie walczące armie. Poległych w bitwach, które miały tutaj miejsce na przełomie 1914 i 1915 roku chowano na specjalnie urządzonym cmentarzu wojennym, położonym tuż obok cmentarza wyznaniowego. Chowano tutaj także żołnierzy, którzy zmarli w lazaretach działających na terenie Leska: w zamku, wikarówce i w szkole. Cmentarz pierwotnie składał się z trzech części, uwzględniających topografie terenu. Na wszystkich znajdowały się rzędy mniejszych i większych mogił zbiorowych, na których ustawione były wysokie drewniane krzyże oraz niewiele grobów pojedynczych. Pochowano tutaj około 600 żołnierzy ze wszystkich walczących armii, niestety w zdecydowanej większości niezidentyfikowanych. W dniu 30 kwietnia 1916 roku dokonano uroczystego poświęcenia wzniesionego cmentarza. Udział w uroczystości wzięli przedstawiciele duchowieństwa, miejscowych władz oraz ludność. Niestety później cmentarz, nieotoczony należytą opieką, popadał w ruinę. Drewniane krzyże uległy zniszczeniu. Część przylegająca do cmentarza rzymsko – katolickiego zaczęto wykorzystywać do nowych pochówków.

W latach 2000 – 2003 przeprowadzono remont cmentarza, który objął pozostałości jego centralnej części. Na podstawie dokumentacji historycznej przygotowanej przez p. Stanisława Macielę (opiekuna cmentarza) odtworzono pierwotne wyposażenie cmentarza. Na niektórych mogiłach ustawiono drewniane słupy, ukośnie ścięte na szczycie. Na powstałej płaszczyźnie umieszczono metalowe krzyże. Inne mogiły opatrzone są drewnianymi krzyżami z metalowymi daszkami. Każdy posiada różnojęzyczne tabliczki, z informacjami o pochowanych tutaj żołnierzach. Na jednej z nich oprócz ogólnych danych widnieje jedyne znane nazwisko pochowanego:

 

ŻOŁNIERZE ARMII ROSYJSKIEJ

AUSTRIACKIEJ I NIEMIECKIEJ

POLEGLI W BITWACH I WOJNY ŚWIATOWEJ NA TERENIE LESKA

1915 – 1916.

PPOR. ARNOLD KRASSER

† 1916

 

Wszystkie mogiły obłożone są kamiennym obramowaniem. Akcent centralny stanowi wysoki drewniany krzyż, ustawiony na niewielkim kopczyku z kamieni, na lewo od głównej bramy. U jego stóp umieszczona jest tablica z napisem:

 

OPUS BELLI MUNDI MCMXIV – MCMXV.

[DZIEŁO WOJNY ŚWIATOWEJ 1914 – 1915.]

 

Cmentarz częściowo ogrodzony jest metalową siatką lub żywopłotem. Wejście stanowi monumentalna brama z drewnianych bali. Zwieńczona krzyżem. Poniżej przecięcia szczytowych belek znajduje się tablica:

 

MORS SOLA, VICTIS, GLORIA VICTIS.

[TYLKO ŚMIERĆ JEST ZWYCIĘZCĄ, WIĘC CHWAŁA ZWYCIĘŻONYM.]

 

Poniżej na „tympanonie” umieszczone są cztery drewniane tablice, na których w językach spoczywających tutaj żołnierzy, wyryto inskrypcję:

 

PO CIĘŻKICH TRUDACH BOJÓW KRWAWYCH

TU WE ŚNIE ZJEDNOCZENI SPOCZYWAJĄ BOHATEROWIE.

 

Pomiędzy bocznymi filarami bramy ustawione są krzyże, łaciński i prawosławny.

 


Lokalizacja: Lesko, gmina Lesko

GPS: 49.476073, 22.332026