Kategoria: Zbiorowa mogiła wojenna
W odwecie za prężną działalność partyzancką w dniu 7 marca 1943 roku okupant przeprowadził pacyfikację miejscowości. Funkcjonariusze żandarmerii niemieckiej oraz współpracujący z nimi nacjonaliści ukraińscy weszli do wsi i przez kilka godzin strzelali do wszystkich osób napotkanych na drodze lub w domach, bez względu na wiek lub płeć. Zamordowano ponad 100 osób z Kaszyc i kilku okolicznych miejscowości. Cześć zwłok została zabrana przez rodziny i pochowana na innych cmentarzach. Pomordowani mieszkańcy Kaszyc, na polecenie okupanta, zostali następnego dnia pochowani w zbiorowej mogile na cmentarzu parafialnym. W 1963 roku na miejscu pochówku wzniesiono poświęcony ich pamięci pomnik. Ziemny grób otoczono obramowaniem, na którym ustawiono betonowe kolumny połączone łańcuchem. Na szczycie w centrum pomnikowej ściany ustawiony został wysoki betonowy krzyż. Wokół niego, na dwóch tablicach z czerwonego piaskowca wyryto inskrypcję poświęconą pochowanym:
W DNIU 7 MARCA 1943R. OKUPANT HITLEROWSKI
DOKONAŁ STRASZLIWEGO MORDERSTWA NA LUDNOŚCI W KASZYCACH.
Na bocznych tablicach, w czterech rzędach, wypisano nazwiska oraz wiek wszystkich 115 pochowanych. Epitafium kończy się ogólnym zwrotem:
ZGINĘLI BO BYLI POLAKAMI.
W 2003 roku, w 60-tą rocznicę mordu, ze środków gminy i Wojewody przeprowadzono kompleksowy remont nagrobka. Obramowanie, ściany i powierzchnię wyłożono płytami z szarego granitu. W centrum wyłożono krzyż z czarnego. Okładziną granitowo –marmurową obłożono kolumny. Z czarnego marmuru wykonano krzyż oraz tablice pamiątkowe, nie zmieniając ich zasadniczej treści. Wokół nagrobka wykonano placyk wyłożony kostką brukową. Opiekę nad mogiłą sprawują rodziny pochowanych oraz gmina.
Lokalizacja: Kaszyce, gmina Orły
GPS: 49.910042, 22.730540