Kategoria: Cmentarz wojenny
Cmentarz zajmuje powierzchnię 1,5 ara. W 31 mogiłach indywidualnych oraz 1 zbiorowej pochowano tutaj żołnierzy poległych w kampanii wrześniowej. W bocznych kwaterach, w trzech rzędach po trzy mogiły, ułożone są groby niezidentyfikowanych. Na każdym ustawiona jest granitowa płyta z tablicą:
NIEZNANY ŻOŁNIERZ.
Na środku, na wprost wejścia znajduje się indywidualna mogiła oficera. Za granitową płytą ustawiona jest kamienna tablica. Na szczycie znajduje się krzyż Virtuti Militari, poniżej umieszczona jest tablica o treści:
KAWALER ORDERU VIRTUTI MILITARI
STANISŁAW WEISS
MGR PRAW PPOR. REZ. 73 PP ARMII KRAKÓW
UR. 10.V.1910R.
POLEGŁ 16.IX.1939R.
P.J.D.
Z tyłu opisanego powyżej grobu znajduje się mogiła zbiorowa, na której ustawiony jest postument. Na głazie umieszczona jest kamienna płyta z tablicą epitafijną o treści:
OJCZYZNO MOJA GDY SIĘ MOGĘ WSPIERAĆ NIE ŻAL MI CIERPIEĆ, NIE ŻAL I UMIERAĆ
INŻ. WALENTY BIGAY – MIANOWSKI
PPOR. 12 PP UR. 1908R.
PPOR. JAN BOCHENEK,
AUGUSTYN CHOLEWA,
JÓZEF LIGĘZA
I 25 NIEZNANYCH
POLEGLI ŚMIERCIĄ ŻOŁNIERSKĄ 14 IX 1939R.
KU CZCI BOHATERÓW POMNIK TEN UFUNDOWAŁA
ŻONA WALEREGO BIGAY – MIANOWSKIEGO.
Cmentarz otacza niewysokie ogrodzenie z metalowych elementów, umieszczonych na betonowej podmurówce. Do wejściowej bramki wiodą betonowe schodki. Obecne urządzenie wykonano podczas remontu w 1997 roku. Pamięci żołnierzy poległych w walkach wrześniowych na tym terenie, pochowanych m.in. na tym cmentarzu poświęcony jest pomnik ustawiony przy skrzyżowaniu dróg, kilkadziesiąt metrów wcześniej. W wielu materiałach mylnie podawany, jako samodzielny cmentarz żołnierzy polskich.
Z treści tablic wynika, że na cmentarzu spoczywa 30 żołnierzy, tymczasem, Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939 – 1945 na s. 720 podaje liczbę 84 pochowanych. Jednocześnie zawiera on informację, że są to żołnierze Armii „Lublin” w szczególności z grupy operacyjnej „Jagmin”. W 1989 roku cmentarz wpisany został do rejestru zabytków – nr 400/A.
Lokalizacja: Banachy, gmina Harasiuki
GPS: 50.502136, 22.541227